İngiltere’de İslâm’ı tanıtıcı mahiyette ilmî neşriyat yapan ve konferanslar düzenleyen bir vakıf.

1973 yılında Londra’nın kuzeyinde bulunan Leicester şehrinde kuruldu. Yönetim kurulunda Avrupa, Ortadoğu, Pakistan, Malezya ve Afrika’dan olmak üzere on altı üye bulunmakta, başkanlık görevini Pakistan’ın eski bakan ve senatörlerinden Hurşîd Ahmed yürütmektedir. Hurşîd Ahmed önceleri vakfın genel müdürlüğünü yapmış, daha sonra yerini Hürrem Murad ve son on beş yıldan beri de Menâzır Ahsen almıştır. Vakfın amacı, İngiltere’de ve bütün Avrupa’da müslümanların eğitim öğretim ve tebliğ faaliyetlerine katkıda bulunmak ve bu yolda yayınlar yapmaktır. Müslümanlarla gayri müslimler arasında iyi ilişkilerin geliştirilmesi ve dinler arası diyalogun sağlanması da bir diğer amacıdır. Islamic Foundation İngiltere’de resmî bir vakıf olarak tanınmakta, maddî geliri bağışlarla kitap, dergi ve kaset satışlarından sağlanmaktadır. 1973’te birkaç elemanla küçük bir binada çalışmalarına başlayan vakıf, bugün içinde 40.000 kitap ve 300 dergiye sahip bir kütüphane ile konferans salonları bulunan, geniş alan üzerindeki çeşitli binalarda otuzu aşkın personeliyle görev yapmaktadır.

Islamic Foundation’ın yayınları Kur’an ve Sünnet alanına ağırlık veren İslamî araştırmalar, İslâm ekonomisi ve dinler arası ilişkiler olmak üzere üç ana grupta toplanmaktadır. Mevdûdî ve Seyyid Kutub’un tefsirleri İngilizce’ye çevrilerek yayımlanmaya başlanmıştır. Review of Islamic Economics adlı bir dergi çıkaran vakıf İslâm ekonomisi alanında yirmi beş kadar kitabın sahibidir. Bu konuda ayrıca İngiltere’de bulunan Loughborough Üniversitesi ile iş birliği halinde çalışmakta ve 1995’ten bu yana üniversite bünyesinde yüksek lisans programları düzenlemektedir. Ayrıca dünyanın çeşitli bölgelerinden gelen bankacı, hukukçu ve araştırmacıların katıldığı ekonomi kursları gerçekleştirilmiştir. Dinler arası ilişkiler alanında yapılan yayınlar özellikle İslâm-Hıristiyanlık diyalogu üzerinde durmaktadır. Kültürler arası diyalog konusuna hasredilmiş Encounters dergisini çıkaran merkez, Leicester Üniversitesi’nde “İslâm ve çoğulculuk” adlı bir dersin okutulmasını sağlamaktadır. Vakıf İslâm’ı seçen

İngilizler’in dinî eğitimini de üstlenmekte ve onlar için çeşitli etkinlikler düzenlemektedir. Vakfın kültürel ilişkiler kurmak için gerçekleştirdiği en önemli programlardan biri İngiliz içişleri, dışişleri ve sağlık bakanlıklarından gönderilen görevlilere İslâm dini ve İngiltere’de yaşayan müslümanlar hakkında seminerler vermesidir. Bunlardan başka özellikle son yıllarda sayıları artan Bosnalı ve Kosovalı mültecilere barınma imkânı sağlamış, bunlara kendi dillerinde İslâmî bilgiler sunan kitaplar yayımlamıştır. Her yıl çeşitli ülkelerden gelen gençler için İngilizce yaz kursları düzenlemektedir. Vakfın 2000 yılından itibaren gerçekleştirmeyi planladığı önemli bir faaliyet de Portsmouth Üniversitesi’nin iş birliğiyle Leicester’deki merkezinde kuracağı Islamic and Social Studies fakültesidir. Merkez ayrıca Muslim World Book Review adlı bir dergiyle dünyada İslâm üzerine yayımlanan kitapları okuyuculara tanıtmayı amaçlamaktadır.

BİBLİYOGRAFYA:

The Islamic Foundation: Objectives, Activities, Projects, Leicester, ts.; J. S. Nielsen, Muslims in Western Europe, Edinburgh 1992, s. 43-51, 134-136; a.mlf., “Islamic Foundation”, The Oxford Encyclopaedia of the Modern Islamic World (ed. J. L. Esposito), Oxford 1995, II, 309-310; R. Geaves, Sectarian Influences within Islam in Britain, Leeds 1996, s. 198-206.

M. Manazır Ahsan